12 September 2012

اوشودوم! اوشودوم!


بیری وار ایدی، بیری یوخ ایدی، سویوقدان تیتره‌ین بیر اوشاق وار ایدی.
اوشاقین آدی آسلی ایدی. آتاسی قیزی دوغولان گون اونا "آدیوی آسلی قویورام"-دئمیشدی "کرم'یوی ده الله یئتیرسین." سورا دا قولاقینا آذان دئمیشدی. آسلی چوخ دا یاشی یوخ ایدی آخی؛ او فقط اون ده‌نه بایرام گؤرموشدو. ائله او آخیر بایرامدان دا تکجه بئش-آلتی آی کئچمیشدی. آسلی'نین هله ده عمی‌سینین اونا وئردیگی بایراملیق پولو'نان مدرسه ده کیچیک قارداشینا آلدیغی میداد قوتارمامیشدی. آخی قارداشی هله مدرسه‌یه گئتمیردی کی! هردن مدرسه ده خانیم موعللیملرینین اونو قاباق چاغیریب اوخوتدوردوغو یا خانیمین اؤزو اوخودوغو تورکی شئعیرلری قارداشینا او میداد'نان یازدیریدری:
"اوشودوم! اوشودوم!
داغدان آلما داشیدیم
آلمالاریمی آلدیلار. منی یولا سالدیلار.
..."
داییسی‌اوغلو اردبیل'دن، او دانیشگاهلاریندا قوردوقلاری کیتاب ساتان یئردن، اونا آلدیغی شئعیر کیتابین هله قوتارمامیشدی. او زاد کیتاب... اول صفحه‌سینده ده "آذربایجان سنسن منیم" شئعیری یازیلمیشدی. آدی یادینا دوشموردو. آسلی اؤزونه دئمیشدی کی شئعیرلرین هامیسین أزبرلییه‌جک. هامیسین قره‌سینه اوخویاجاق.

آمما او ایل آسلی'نین آتاسی یاز ایشینی چوخ اکمیشدی. آخی دئییردیلر باها اولاجاق. قوربان قاباقی مال-حئیوانا یئدیردیب کؤکلده‌جکلر. آسلی'نین دا یایدا ائله ایشی آتاسی'نان بؤیوک قارداشینا چای-چؤرک داشیماق اولموشدو. درگز ووران گرک یئییب ایچه ده، یوخسا ایشله‌یه بیلمز کی. یئرین باشینا دا گئدن ده قارداشی'نان آتاسی اوتوروب چای چؤرک یئیه‌نه‌جه آسلی دیمیریقی گؤتوروب بیر آز اونلارین بیچدیگی هللردن گه‌مه‌له‌یردی، سورا دا تئز قاییداردی کنده.
نم نه‌یچون او ایل ائله، باخ، او بایرامدان بیر جور ایدی. یایدا دا آتاسی یاز-ایشی‌نی بیچندن سونرا گتیریب تایایا وورماقینا ائله هاوا اولموردو. ائله بیل یاز-ایشی‌لر کنده گلمک ایسته‌میردیلر.
ایشلری تزه قوتارمیش دی. هله تایالاری قالیردی. ائله او گون ایدی آتاسی تایانی بیتیرن گون. تزه آناسی چای دمله‌میشدی. گلدی «کیشی!»-دئدی «دور بیر چای ایچ ده!» ائله چایلاری تزه تؤکموشدو، آناسی. بیر آز دا بویمادرن'دن-کهلیک‌اوتو'دان تؤکموشدو چایا. یاخشی اییی گلیردی. آناسی آسلی'یا «قیزیم!»-دئمیشدی. «گئت بیر تویوق-جوجه‌یه دن-دۆش آت! گل!»
آسلی ائله اوردایدی. دیک او قاپاقان خوروزون قاباقیندا. دیک ائله او تویوقلارینین لولونون قاباقیندا. ألینده‌کی بوغدالاری اوینادیردی. بیردن او خوروزون باشی قالخمیشدی. بیر اویانا-بویانا باخمیشدی. بیردن ده بانلاماقا باشلامیشدی. اونو ائشیتجک تویوقلاردا باشلامیشدیلار. آسلی بیلمیردی کی نه اولاجاق. ائله اونلار بانلایاندا دا کنده بیر لاخلاما گلمیشدی. کنددن توز قالخمیشدی. آسلی'نین گؤزونون قاباغیندا، لاپ ائله او بؤیوک قارداشی‌نین همه‌شه کیفین قویدوغو یئرده داملارینداکی تیر هاچانین اۆستوندن جاییب توشموشدو قارداشینین بئلینه. ائله اونداجا آسلی قیشقیرمیشدی. آتاسین «آغا!» باغیریب چاغیرمیشدی. ائله ننه‌سین ده «ننه!» دئییب چاغیرمیشدی. آمما هئچ اولاردان دا سس گلمه‌میشدی. ایکیسی ده ائله‌بیل، چایلاری قاباقلاریندا، درین یوخویا گئتمیشدیلر. ائله اوندا دیک او آندا آسلی'نی داریخما باسمیشدی.
گئجه ایدی. سویوق آدامی کسیردی. یئل سوموکلرین ایچینده‌کی ایلیگی ده سانجیردی. آسلی'نین بؤیرکلری آغریییردی. یایین آخیرلاری ایدی ده! قیرق‌بئشی ده کئچمیشدی. سویوق توشن واخت ایدی. آسلی‌گیله موسا عمی شئی-شوی گتیرمیشدی. موسا عمی «زلزله گئتدی، دای گلمییه‌جک» دئمیشدی. موسا عمی قاییتمیشدی، هه! ائله ائولرینه قاییتمیشدی. جیغاتی'نین قیراقیندان گلمیشدی. او کیشی'نن دانیشاندا ائشیتمیشدی. بیر دفه ده گله‌جک دئمیشدی.
آسلی'نین یایلیقی کیچیک قارداشینین قیچیندا ایدی. تزه ییخیلمیشدی. ائله، او هشو-پشودا. آسلی'یا هئچ نه اولمامیشدی. ائوده دئییل ایدی کی. آسلی'یا فقط بیر شئی اولموش دی. باشینین اۆستونده. دیک او ساغ قولاغینین یانیندان، آلنین اؤپه-اؤپه،قاشین تومارلییا-تومارلییا، قارا گیله‌لرینین قاباقیندان کئچه-کئچه و اۆزونده اۆزه-اۆزه آشاغی گلن او ساچینا تزه بیر شئی چوخالمیشدی. هه! دیک ائله او بیرچکلرین ایچینده تئللرینین بیرینین رنگی دؤنموشدو. آناسی‌نین داغیلمیش تؤوله‌لرینده‌کی ساغدیغی اینگین سوتو رنگده. دیک ائله او رنگده اولموشدو. ائله بیل او بیر تئلی ائله او آناسی اینگین امجگیندن چکیب زور'نان چیخاردیب اورا دوگونله‌میشدی.
آسلی قارداشینا آلدیغی میداد'نان داییسی‌اوغلو اردبیل'دن اونا گتیردیگی شئعیر کیتابین تاپمیشدی. آمما گؤزلری موسا عمی‌نین یولوندا قالمیشدی. بلکه صاباح گله! بلکه بیر گون گله! بلکه ده هئچ گلمییه! آمما، یوخ! گلر. «گللم.»-دئدی. بلکه بو دؤنه گون‌باتاندا یوخ، گون چیخاندا گلدی! آمما کئشکه گلنده، آغ یئلدن قاباق گله. ألینده ده پتوو'نان میداد'نان او کیتاب اولا!
آسلی'نین کیچیک قارداشی اونو چاغیریردی. «گل منه ناغیل دئ!»-دئییردی. «فاطما خانیم'نان آدی-بودونو دئیه‌جکسن ها!»
آسلی قارداشینین یانینا گئتدی. آمما بو دؤنه ناغیلین اوّلی آیری جور باشلیییردی:
"بیری وار ایدی، بیری یوخ ایدی.
 گؤزلیین بیر قیز وار ایدی.
..."

گؤیدن اوچ آلما توشدو بیری منیم، بیری سنین بیری ناغیل دئیه‌نین.
آرپاتپه‌لی فرزین اصغری - ۱۳۹۱- یاییدان سککیز گون قالان

20 May 2012

تورکه اؤردک، تورکه اینک


آذربایجانین دوغولو کندلریندن بیری اولان نۆنه‌که‌ران‌دا حئیوانلارین آدلاندیریلماسی منی چوخ ایلگیلندیردی. بو کندده بیر سیرا حئیوانلارا هانسی ائتنیک یا اؤلکه‌یه عایید اولدوغونا گؤره بیر میللی صیفت وئریلمیشدیر بونلاردان ایکی اؤرنک داها چوخ ایشله‌نیلیر.

01 May 2012

Kəndimizin Sarıbulağı

Güney Azərbaycan`ın ən doğulu bölgələrindən birinin adı Nəmindir. Nəmin`dən Astra`ya doğru getdiyimizdə sağ əldə bir neçə parça kəndi görə bilərik. Bu kəndlərə və bu bölgəyə Quzey Vilkic deyilir. Arpatəpə, Nünəkəran, Sula, Yuxarı Xənəyi, Aşağı Xənəyi, Düdəran, Kələsər vb. Mən bu kəndlərin içindən olan Arpatəpə`də doğulmuşam. Atam da bu kənddə doğulmuşdur anam isə Arpatəpə`dən 15 dəqiqəlik piyada yollu qonşu Nünəkəran`lıdır. Kəndin içindən keçib Fındıqlıq meşəsinə gedəndə sağ əlizdə çayın qırağındakı yastanda kiçik bir sarı yeri görürsüz buraya kəndlilər Sarıbulaq deyərlər. Sarıbulağın sarılığı Mustafaçiçəyi adlanan bir alağın bitib gül açamağından irəli gəlir. Bura da bizim kəndin bir gözəlliyidir. Keşkə buradakı yazılarda da elə Sarıbulağ`ın gözəlliyinin mində biri olsun.


View Larger Map